spis treści serwisu strona startowa Kontakt

Tytan

Tytan to lekki, wytrzymały, połyskujący metal przejściowy o szarawym zabarwieniu odporny na korozję (również w roztworach soli w obecności chloru). Może tworzyć stopy z innymi metalami takimi jak m. in. żelazo, aluminium, wanad czy molibden. Stal w skład której wchodzi tytan odznacza się wyjątkową wytrzymałością przy stosunkowo niewielkiej wadze, stąd też posiada szerokie zastosowanie, m. in. w przemyśle lotniczym i kosmicznym (do budowy silników, pocisków, rakiet kosmicznych), w przemyśle motoryzacyjnym, w produkcji przemysłowej. Tytan metaliczny, tytanian wapnia, tytanian baru, tytanian strontu oraz podobne związki są szeroko stosowane w przemysłowej produkcji materiałów o właściwościach dielektrycznych i piezoelektrycznych, anten, katalizatorów, obwodów warstwowych oraz łączników elektrycznych.

Dwutlenek tytanu (tlenek tytanu, biel tytanowa) jest związkiem występującym naturalnie w przyrodzie. Znajduje powszechne zastosowanie jako biały pigment farb, kosmetyków i żywności. Jest najczęściej stosowanym białym barwnikiem ze względu na swoją jasność oraz wysokie właściwości refrakcyjne. Posiada również właściwości zmętniające, wykorzystywane w barwieniu na biało takich substancji jak plastik, papier, tusze, leki.

Tytanian wapnia jest wykorzystywany w produkcji kondensatorów ceramicznych dużej mocy oraz przeznaczonych do pracy w wysokich temperaturach.

Szczawian tytanu wykorzystywany jest jako źródło tytanu do galwanizacji wysoce opornej na korozję stali cynkowej. Szczawian tytanu stosuje się w produkcji spoin spawalniczych oraz hydrolizowanych i polimeryzowanych organometalicznych estrów i szczawianów metali.

Zdolność chlorku tytanu do absorpcji promieni UV i rozpraszania ich energii w postaci ciepła (podczerwień) jest wykorzystywana m. in. przy produkcji plastiku niewrażliwego na działanie promieni UV.

Azotek tytanu to wyjątkowo twardy, ceramiczny materiał stosowany jako powłoka w stopach tytanu, stali, węglików, i aluminium w celu poprawy właściwości powierzchni podłoża. Powłoką z azotku tytanu pokrywa się narażone na zniszczenia krawędzie oraz elementy obróbki metali, takie jak wiertła i frezy. Ze względu na kolor metalicznego złota, azotek tytanu jest stosowany do pokrywania biżuterii i elementów wykończeniowych samochodów. Stosowany jest również jako ostatnia powłoka nakładana na niklowe i chromowe podłoża w armaturze i metalowych elementach drzwi, a także w przemyśle lotniczym i wojskowym.

Znaczenie w medycynie: Tytan znajduje szerokie zastosowanie jako składnik implantów i protez ortopedycznych oraz dentystycznych. Według oceny Agencji Żywności i Leków USA, azotek tytanu jest substancją nietoksyczną, dlatego znajduje zastosowanie w produkcji narzędzi medycznych, bioimplantów, także implantów stomatologicznych i ortopedycznych.

Tytan w kosmetykach

Dwutlenek tytanu jest wykorzystywany w kosmetykach jako biały barwnik i środek zmętniający.Jako filtr mineralny jest powszechnie stosowany w kremach promieniochronnych (filtry słoneczne). Tlenek tytanu jest obecny w większości past do zębów, inne związki tytanu (np. kompleks węgliku tytanu z acetylenkiem srebra) mogą być dodawane jako składniki antymikrobowe, dezodorujące, eliminujące płytkę nazębną. Różnorakie związki tytanu mogą być stosowane w kosmetykach jako surfaktanty, emolienty, humektanty, środki ochronne, kondycjonujące skórę lub włosy, kontrolujące lepkość, stabilizujące, antystatyczne, emulgujące, filmotwórcze, klejące, ścierne lub wypełniacze.

Na poniższej liście podano nazwy tytanu oraz jego pochodnych stosowanych w produkcji kosmetyków zgodnie z nomenklaturą INCI (International Nomenclature of Cosmetic Ingredients - ujednolicone, międzynarodowe nazwy składników kosmetyków). Informacje o składzie podawane są na opakowaniach kosmetyków według nomenklatury INCI. CI (Color Index) to numer nadawany barwnikom, który może być wykorzystywany w opisie składu kosmetyków.

  • CALCIUM TITANATE
  • CALCIUM TITANIUM BOROSILICATE
  • COBALT TITANIUM OXIDE
  • CI 77891 - dwutlenek tytanu
  • CI 77900 - CI Pigment Yellow 157 (substancja zakazana w EU)
  • CI Pigment Yellow 157 (substancja zakazana w EU)
  • DIMETHICONE/TITANATE CROSSPOLYMER
  • ISOPROPYL TITANIUM TRIISOSTEARATE
  • ISOPROPYL TITANIUM TRIISOSTEARATE/METHICONE CROSSPOLYMER
  • ISOPROPYL TITANIUM TRIISOSTEARATE/PERFLUOROOCTYL TRIETHOXYSILANE CROSSPOLYMER
  • ISOPROPYL TITANIUM TRIISOSTEARATE/TRIETHOXYCAPRYLYLSILANE CROSSPOLYMER
  • ISOPROPYL TITANIUM TRIISOSTEARATE/TRIETHOXYSILYLETHYL POLYDIMETHYLSILOXYETHYL DIMETHICONE CROSSPOLYMER
  • LITHIUM/POTASSIUM/IRON/TITANIUM OXIDES
  • LITHIUM/POTASSIUM/TITANIUM OXIDES
  • MAGNESIUM/MANGANESE/TITANIUM OXIDE
  • MAGNESIUM/POTASSIUM/TITANIUM OXIDE
  • SACCHAROMYCES/TITANIUM CITRATE FERMENT LYSATE FILTRATE
  • SILICON/TITANIUM/CERIUM/IRON OXIDES
  • SILICON/TITANIUM/CERIUM/ZINC OXIDES
  • SILVER/TITANIUM CARBIDE
  • TITANIUM BIS(HYDROGEN PHOSPHATE)
  • TITANIUM BIS-LACTATE DIHYDROXIDE
  • TITANIUM CITRATE
  • TITANIUM DIOXIDE
  • TITANIUM ETHOXIDE
  • TITANIUM HYDROXIDE
  • TITANIUM ISOSTEARATES
  • TITANIUM NITRIDE
  • TITANIUM OXYNITRIDE
  • TITANIUM SALICYLATE
  • TITANUM TETRA T-BUTOXIDE
  • TITANIUM TETRABUTOXIDE
  • TITANIUM ZEOLITE

Tytan w żywności

Dwutlenek tytanu jest barwnikiem żywności. W opisie składu produktów spożywczych występuje pod symbolem E171.

Synonimy oraz nazwy w innych językach: Tytan; Tytanek; Tytanian; Titanium; Aeroxide® TiO2 P 25; Oremet; Titan vt 1-1; Calcium titanate; Calcium Titanium Trioxide; Calcium Titanium Oxide; CaTiO3; Titanium RC 1; Titanium oxalate; Ti2(C2O4)3 × 10H2O; Titanous oxalate; Titanium dioxide; 1700 White; Octahedrite; Tiona T.D.; Tipaque; E171; R 680; Tioxide; Tipaque R820; Horse Head R-710; Rayox; Titafrance; KH360; RO 2; Tioxide R-Cr; Titanic Acid Anhydride; Kronos; Runa ARH 20; Tioxide Rhd; Titania; Kronos 2073; Kronos CL 220; Runa Arh 200; Tioxide RSM; Titanic Anhydride; Kronos RN 40P; Kronos RN 56; Runa Rh20; Tioxide® R-XL; Titanic Oxide; Levanox White Rk; Rutile; Ti-Pure; Titanium Dioxide P 25; Rutiox CR; Ti-Pure R 101; Tioxide RSM; Tipaque; Tipaque R; Titanium (IV) Oxide; Pigment White 6; Tiofine; Ti-Pure R 900; Ti-Pure R 901; Ti-Pure R 915; Titanium White; TiN; Calcium Titanium Borosilicate; Calcium titanium trioxide; Tinite; Titanium mononitride; Titanium nitride; Dimethicone/Titanate Crosspolymer; Tris(isooctadecanoato-O)(propan-2-olato)titanium; Isopropyl Titanium Triisostearate/Methicone Crosspolymer; Isopropyl Titanium Triisostearate/Perfluorooctyl Triethoxysilane Crosspolymer;Isopropyl Titanium Triisostearate/Triethoxycaprylylsilane Crosspolymer;Isopropyl Titanium Triisostearate/Triethoxysilylethyl Polydimethylsiloxyethyl Dimethicone Crosspolymer; Lithium/Potassium/Iron/Titanium Oxides; Lithium/Potassium/Titanium Oxides; Magnesium/Manganese/Titanium Oxide; nickel barium titanium primrose priderite; CI Pigment Yellow 157; CI 77900; Saccharomyces/Titanium Citrate Ferment Lysate Filtrate; Silicon/Titanium/Cerium/Iron Oxides; Silicon/Titanium/Cerium/Zinc Oxides; Silver/Titanium Carbide; Titanium Isostearates; Titanium Bis(Hydrogen Phosphate); Titanium Bis-Lactate Dihydroxide; Titanium Citrate; Titanium Oxynitride; Titanium Salicylate; Titanium Tetrabutoxide; Titanium Zeolite; titanium(4+) 2-methylpropan-2-olate; 2-Propanol, 2-Methyl-, Titanium(4+) Salt.

Substancja testowa:

  • Azotek tytanu (III) 5% waz. (Chemotechnique Diagnostics, nr kat. T-039)
  • Dwutlenek tytanu (IV) 10% waz. (Chemotechnique Diagnostics, nr kat. T-040)
  • Szczawian tytanu 5% waz. (Chemotechnique Diagnostics, nr kat. T-041)
  • Tytanian wapnia 10% waz. (Chemotechnique Diagnostics, nr kat. C-049)
  • Tytan 10% waz. (Chemotechnique Diagnostics, nr kat. T-042)

UWAGA! Powyższy opis nie wyczerpuje wszystkich możliwości narażenia oraz objawów, a uczulający Cię hapten może występować także w innych, niewymienionych powyżej źródłach. Dlatego zawsze weryfikuj skład produktów i substancji z którymi masz kontakt, a w razie wątpliwości zwróć się do lekarza.

Autor opisu: Profesor dr hab. med. Radosław Śpiewak, specjalista dermatolog i alergolog

uczulacze od A do Z

Śledź nas na Facebooku:

facebook

Jak do nas dojechać:

dojazd

Uwaga! Ten serwis nie zastępuje porady lekarskiej, korzystasz z niego wyłącznie na własną odpowiedzialność. Autor dołożył wszelkich starań, aby informacje zawarte na tej stronie były rzetelne i aktualne, jednak wyklucza odpowiedzialność za ewentualne szkody wynikające z ewentualnych błędów. Każda istotna informacja powinna być weryfikowana w innych niezależnych źródłach fachowych.
Wszelkie prawa zastrzeżone. Autor niniejszego dzieła udziela osobom fizycznym zgody na nieodpłatne korzystanie z niego wyłącznie w celach niekomercyjnych. Wszelkie inne zastosowania wymagają pisemnej zgody autora. Kopiowanie zabronione!
© Radosław Śpiewak All rights reserved. Document created: 30 July 2006, updated: 17 November 2019.

sprawdz

 

polecamy